Cuộc họp bàn giải pháp tiêu thụ dưa hấu diễn ra hôm qua, vài ngày sau khi giá rớt xuống còn 500 đồng một kg khiến người dân chán nản bỏ mặc ngoài đồng cho trâu bò ăn. Đến buổi chiều cùng ngày, giá mỗi kg dưa hấu ở một số xã thuộc huyện Sơn Tịnh vẫn còn ở mức 800 đồng. 

Đến chiều 13/4, giá dưa vẫn còn vài trăm đồng một ký, nông dân xã Tịnh Hiệp (huyện Sơn Tịnh) vẫn còn cho trâu ăn dưa hấu. Ảnh: Trí Tín.

Ngành nông nghiệp tỉnh Quảng Ngãi thống kê năm nay diện tích trồng dưa trên toàn tỉnh là hơn 1.100 ha, trong đó có khoảng 300 ha (tương đương hơn 10.000 tấn) cần thu hoạch sớm. Ông Đào Minh Hường - Phó giám đốc Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Quảng Ngãi cho biết, lâu nay cây dưa hấu không nằm trong định hướng phát triển của ngành nông nghiệp mà hầu hết do người dân trồng tự phát. Vì thế năm nào thị trường tiêu thụ lớn như Trung Quốc bỗng dưng ngừng "ăn hàng" khiến hàng trăm xe tải nằm ách tắc ở cửa khẩu thì nông sản trên đồng cũng bị bỏ chín rục, mặc cho trâu ăn. 

"Biết trồng cây dưa gặp nhiều rủi ro nhưng nông dân vẫn cứ làm theo kiểu đánh cược nên điệp khúc "được mùa mất giá" vẫn tái diễn hàng năm. Việc mua bán, trao đổi với đối tác hầu hết là giao dịch bằng miệng nên không có ràng buộc nào về pháp lý, thường xuyên bị thương lái ép giá. Do vậy, bà con trồng dưa cần tính toán thời gian rải vụ hợp lý nhằm tránh tình trạng lượng nông sản ùn ứ cùng lúc", ông Hường nói.  

Tiến sĩ Trần Du Lịch - Trưởng nhóm Tư vấn hợp tác phát triển vùng Duyên hải miền Trung - lý giải sở dĩ bà con rơi vào tình cảnh được mùa, mất giá là do làm nông nghiệp theo kiểu chạy theo phong trào, tự phát. Để xảy ra thực trạng này phần lớn là do khâu dự báo quy hoạch, cảnh báo thị trường của quản lý Nhà nước còn nhiều yếu kém.

Ông Lịch khuyến cáo, muốn làm nông nghiệp chính quy, trước hết phải có sự liên kết giữa Nhà nước, doanh nghiệp và nông dân. Bà con phải được hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật, nắm bắt thông tin thị trường, áp dụng thí điểm mô hình cánh đồng mẫu lớn thành công mới nhân rộng làm đại trà...  

Trước tình hình giá dưa hấu giảm xuống còn 500 đồng một kg, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Lê Viết Chữ kêu gọi người dân bình tĩnh, tìm hướng thị trường tiêu thụ nội địa. Trước mắt, tỉnh đề nghị các địa phương kêu gọi doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân mua giúp dưa hấu cho bà con. 

Một đơn vị thiện nguyện ở Hà Nội  về thu mua dưa hấu giúp nông dân các xã khu Tây  (Quảng Ngãi) chiều 13/4. Ảnh: Trí Tín.

Về lâu dài, ngành nông nghiệp sẽ tập trung triển khai đề án tái cơ cấu ngành, quy hoạch, định hướng giúp người dân trồng cây, con hợp lý trên từng vùng đất nhằm nâng cao năng suất, hiệu quả kinh tế. Tập huấn hướng dẫn kỹ thuật, mở hướng liên kết giữa Nhà nước - doanh nghiệp cùng người dân, phát triển phải gắn với chế biến, định hướng thị trường nông sản ngay từ lúc xuống giống, tránh tình trạng “được mùa, mất giá". 

Theo ông Chữ, thời gian tới, Quảng Ngãi sẽ mời chuyên gia kinh tế, nông nghiệp về địa phương tập huấn kỹ thuật, định hướng thị trường theo từng nhóm cây trồng, vật nuôi. Đưa nông dân ra nước ngoài tham quan, học hỏi kinh nghiệm trồng trọt, chăn nuôi theo hướng hiện đại nhằm nâng cao năng suất, tăng thu nhập trên đồng đất quê mình.

Cùng ngày, một số hệ thống siêu thị và các tổ chức, cá nhân thiện nguyện đã đưa xe tải về các vùng trọng điểm thu mua  gần 200 tấn dưa hấu với giá 2.000-3.000 đồng một kg giúp nông dân. Tuy nhiên, đến chiều 13/4, hàng nghìn tấn dưa đến kỳ thu hoạch trên đồng tại địa phương này vẫn chưa được thương lái hỏi mua.

Trí Tín