Bắt đầu chuyển từ xuất khẩu ròng sang nhập khẩu ròng ngô nguyên liệu từ năm 2009, giờ đây Trung Quốc đang phải đối mặt với nguy cơ thiếu hụt ngô ngày một nghiêm trọng.

Nhiều năm trở lại đây, Trung Quốc luôn giữ vững vị trí nhất nhì về tiêu thụ ngô cùng với Mỹ. Tuy nhiên tiêu thụ ngô của Trung Quốc và Mỹ hoàn toàn khác nhau về bản chất. Mỹ sử dụng khoảng 80% sản lượng ngô trong nước phục vụ ngành công nghiệp ethanol – một trong những chính sách mũi nhọn về nông nghiệp của nước này. Trong khi đó, khoảng 70% lượng tiêu thụ ngô ở Trung Quốc được dùng cho chăn nuôi gia súc, phần còn lại được sử dụng để sản xuất rượu, cồn, bột ngô và các sản phẩm khác, một lượng nhỏ còn lại là để phục vụ nhu cầu ăn trực tiếp của người dân.

Tương quan cung cầu ngô tại Trung Quốc từ năm 2008 đến nay (nghìn tấn)

Tuy nhiên, điều đáng nói là trong thập niên 90 của thế kỷ trước, Trung Quốc đã từng là một trong những nhà xuất khẩu ngô lớn trên thế giới, bên cạnh Mỹ, Argentina và Brazil. Song việc xuất khẩu loại nông sản này đã bắt đầu giảm dần từ sau năm 2003 và đến năm 2009 thì hầu như hết hẳn. Cũng trong năm 2009, Trung Quốc chính thức trở thành nhà nhập khẩu ngô ròng. Năm 2012, nhập khẩu ngô của Trung Quốc ước tính vào khoảng 7 triệu tấn, xếp thứ 2 trên thế giới, sau Nhật Bản. Nếu so với Nhật Bản, lượng nhập khẩu của Trung Quốc chỉ bằng 43%. Tuy nhiên Nhật Bản khác Trung Quốc ở chỗ nước này không có khả năng tự cung tự cấp ngô, nhập khẩu hoàn toàn 100%, trong khi đó, nhập khẩu chỉ chiếm khoảng 3,5% tổng nhu cầu tiêu thụ ngô của nước này

Chính bởi ngô là đầu vào quan trọng được sử dụng trong chăn nuôi gia súc ở Trung Quốc, nên khi thu nhập tăng lên khiến người dân ăn thịt nhiều hơn trước đây, kéo theo hệ quả là quốc gia này phải đối mặt với nhu cầu về ngô gia tăng không ngừng. Trên thực tế, sản lượng ngô tại Trung Quốc không phải không có cải thiện. Trong vòng 4 năm trở lại đây, sản lượng nội địa của nước này đã tăng trung bình khoảng 10,2 triệu tấn/năm (tương đương 6%/năm). Nhưng vấn đề là mức tăng đó chưa thấm vào đâu so với tốc độ gia tăng của nhu cầu. Và bởi vậy, lượng ngô dự trữ trong kho quốc gia của nước này đang ngày một suy yếu.

Lượng nhập khẩu ngô của Trung Quốc từ năm 2008 đến nay (nghìn tấn)

Mưa lớn tại nhiều khu vực vành đai trồng ngô phía Bắc Trung Quốc trong năm ngoái đã làm giảm chất lượng ngô và khiến giá ngô nội địa Trung Quốc hiện tăng hơn từ 7-10% so với năm ngoái. Giá ngô trong nước cao, nguồn dự trữ thấp và mức thiếu hụt ước tính khoảng 14% sản lượng ngô so với nhu cầu (theo số liệu từ bộ Nông nghiệp Trung Quốc) khiến Trung Quốc phải tăng cường nhập khẩu từ Mỹ và một số nước khác.

Giá ngô thế giới liên tục tăng mạnh kể từ tháng 4/2012 đến nay một phần lớn nguyên nhân là từ những thương vụ mua ngô của Trung Quốc. Dữ liệu giá tại sàn giao dịch ngô kỳ hạn Chicago cho thấy giá ngô giao tháng 12/2012 đã tăng trung bình 11%/tháng trong 3 tháng gần đây. Đây cũng là dấu hiệu rất rõ ràng minh chứng cho nhận định nhu cầu đang tăng lên tại Trung Quốc sẽ đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong việc điều tiết giá cả thế giới.

Giá ngô CBOT giao tháng 12/2012 trên thị trường Chicago từ năm 2006 đến nay (UScent/bushel)

Theo TTVN