Công thức chung của việc này là các nước đồng ý xuất khẩu công nghệ năng lượng, cung cấp uranium để nghiên cứu năng lượng nguyên tử, hay ký thỏa thuận thương mại tự do với Trung Quốc, họ sẽ được mượn gấu trúc. Họ thậm chí còn phải trả phí để có loài động vật rất thu hút du khách này, CNN cho biết.

"Gấu trúc thường được đưa tới những quốc gia cung cấp tài nguyên, công nghệ cho Trung Quốc. Đây là biểu tượng cho việc Trung Quốc sẵn sàng xây dựng quan hệ thương mại dựa trên niềm tin, sự trung thành và có đi có lại", một nghiên cứu của Đại học Oxford (Anh) cho biết.

Gấu trúc được Trung Quốc cho mượn để đổi lấy quyền lợi kinh tế. Ảnh: CNN

Scotland là một ví dụ. Đầu năm 2011, Trung Quốc đàm phán hợp đồng trị giá hàng  tỷ USD với Scotland để được cung cấp cá hồi, công nghệ năng lượng tái tạo và hóa dầu. Đổi lại, họ cho vườn thú Edinburgh mượn hai con gấu trúc. Singapore, Thái Lan và Malaysia cũng được mượn gấu khi ký thỏa thuận thương mại tự do với Trung Quốc.

Hình thức trao đổi này đang ngày càng phổ biến. Đặc biệt khi kinh tế phát triển nhanh, khiến nhu cầu tài nguyên của Trung Quốc ngày một lớn. Dĩ nhiên, điều kiện là nhu cầu gấu trúc trên thế giới cũng không giảm sút.

Tuy nhiên, không phải đối tác thương mại nào cũng may mắn được mượn gấu trúc vì loài này quá hiếm. "Vườn thú nào cũng có hổ và sư tử, nhưng chưa chắc đã có gấu trúc. Trung Quốc cần phải chọn đưa gấu cho nước nào, để đảm bảo được giá trị và sự quý hiếm của chúng", Kathleen Buckingham tại Đại học Oxford cho biết.

Việc cho mượn gấu trúc đã được nước này thực hiện từ hàng chục năm trước. Từ năm 1972 đến 1974, Trung Quốc đã tặng 24 con gấu trúc làm "đại sứ thiện chí" cho các nước. Tuy nhiên, khi quyền lực của loài động vật này tăng lên, gấu trúc đã được tăng cường sử dụng vào mục đích kinh doanh.

Thập niên 80, Trung Quốc bắt đầu mở cửa nền kinh tế. "Đột nhiên họ phát hiện mình cần đôla Mỹ. Vì thế, họ bắt đầu cho mượn gấu trúc ngắn hạn",  Dave Towne - Chủ tịch Quỹ bảo tồn Gấu trúc lớn cho biết. Một cặp gấu trúc được thuê với giá 100.000 USD mỗi tháng. Sau đó, dưới áp lực của các nhóm bảo tồn động vật, Trung Quốc đã phải kéo dài thời hạn cho mượn và tập trung vào nghiên cứu.

Ngày nay, các vườn thú vẫn phải trả phí cho Trung Quốc để được quyền ưu tiên có gấu trúc. Một cặp gấu trúc có giá trung bình khoảng 1 triệu USD mỗi năm. Tuy việc chăm sóc khá tốn kém, các vườn thú vẫn có thể bù lại bằng lượng du khách đông đảo đến xem loài động vật này.

Thùy Linh